Hoe kunnen we herstel in context begrijpen?
Het probleem
Decennialang hebben clinici in de GGZ hun behandelingen en metingen gebaseerd op een idee van herstel als afname van klachten en verbetering van functioneren. Maar onderzoek naar de subjectieve ervaring van herstel toont aan dat dit voor patiënten niet de enige en belangrijkste aspecten van herstel zijn.
Het alternatief
Kwalitatief onderzoek naar ervaringsverhalen heeft in kaart gebracht wat herstel voor mensen betekent. Reviews van dit type onderzoek hebben tot alternatieve conceptualisaties van herstel geleid, waarin het hervinden van identiteit, verbinding en betekenis centraal staat. Ook is duidelijk geworden dat mensen herstel kunnen ervaren terwijl hun klachten voortbestaan. ‘Klinisch’ en ‘persoonlijk’ herstel blijken niet noodzakelijkerwijs met elkaar samen te hangen en vragen een andere vorm van zorg of ondersteuning.
Nienkes bijdrage
Inmiddels zijn gemeenschappelijke processen in persoonlijk herstel goed in kaart gebracht. Maar het persoonlijk herstelproces laat zich juist niet goed in algemene wetten modelleren. Met mijn onderzoek bij de Verhalenbank Psychiatrie (UMC Utrecht) wil ik daarom juist verschillen in herstel inzichtelijk maken en in context plaatsen. Wat is voor mensen van belang in herstel, en waarom? Antwoorden op deze vragen kunnen helpen om zorg beter af te stemmen en personaliseren. Vanuit emancipatoir oogpunt vind ik het belangrijk om ook de sociaal-culturele inbedding van persoonlijke verhalen kritisch te onderzoeken. Op welke heersende opvattingen over psychische problematiek bouwen mensen in hun betekenisgeving voort? En welke uitwerking hebben die opvattingen? Narratieve analyse is mijn voorkeursmethode om deze vragen te onderzoeken.
Heeft u vragen of wilt u ideeën opdoen? Neem contact op met Nienke van Sambeek over de volgende onderwerpen:
- Persoonlijk herstel
- Betekenisgeving
- Narratieve identiteit.
- Narratieve onderzoeksmethoden
- Discoursanalyse
- Sociaal-culturele context.
- Patiëntenperspectief
- Synthese van ervaringskennis